Nu pawl hi inn lei ah an rethei ngai ve. Minung caahhin ei din hi a rak biapi,,,, a hleice in eidin ning cang thiam, zei ka ei ah dah ka caah a tthat lai. Zei bantuk dah a tthalo timi hi kan theih hrim awk a si. Mifim thiam hna nih nu le pa hi kan taksa umtuning tete hi ai khat lo nak a um an ti. Kan ei bar ding zong hi ai khah lo nak zawn tete an um. Cucu kan mah le sining, ngandamnak he pehtlai in a si.
Khah nu hna caah ei ding ttha bik hna cu….
Sangphaw(papaya). Mitampi cu Vitamin C an tlakcham ruang ah, thinhnit ah lung a um tbk, thin phing tbk zawtnak an ngei tawn. Cu bantuk zawtnak hna cu pa nakin nu nih hin a let hnih in an ngei tam deuh. Sangphaw tikal 17 chung ah Vitamin C dat 200mg a um ti a si. Sangphaw ahcun Serthlum nakin Vitamin C a lethnih in a tam deuh ti a si. Cu caah nu pawl nih Thin lei zawtnak kan ngeih lo nakhnga Sangphaw hi tampiin ei ding a si. Englang ram siangpahrang Elizabeth nih a chim mi cu, theitlai lak ahhin Sangphaw a thaw cem, Vitamin zong a tam cem tiah a rak ti.Nifatin in a rak ei tiah an ti.
Shan pawl pe uammi (Tuh-Hu) ,,, hi Shan ram ah an tuah mi a si, pephut le thil dangdang an cawh hnu ah an uammi a si, Calcium dat tampi a um. Cholesterol dat timi thisen chung ah um mi kha a tlawm ter ruang ah nu thisen chung i a um mi zawtnak hna kha a kham hna. Tuh-hu chung ah cun Isoflavone timi dat a tam caah nu pawl hormone a si mi estrogen tampi a chuah ter ruang ah ruhcang a tthawn ter i ngandamnak a si.
Kawpihlum/Lubuk (cabbage) hi ruhcang fah tbk ah a ttha taktakmi a si. Thau zong a reh ter fawn. Vitamin D le Calcium dat a tam ruang ah zawtnak dangdang zong a kham lawng si loin ruh cangfah tbk pawl a kham, cun ruh a feh ter i ruh kiah tbk tuk a har deuh. Calcium, Vitamin D tam a ngeitu thil dang tampi an um ko hna anttam, Danh-da-lun, mai hnah, anthur hnah, Salah, Khanghmui, Khachuan, Thakbare/hmakphek, le Nalnuak tbk hna an si. Hi hna pawl hi taksa ngandamnak caah a ttha dih mi an si.
Muheh sa (Mutton). Nu pawl thlachiar te sakhi an kah tik ah.. an tha tlawm in an cau tawn. An thi chuah a tam deuh tawn ruang ah a si. Thi chuah a tamtik ah thir dat a tlawm tawn. Cu caah thirdat tampi a ngei mi tirawl pawl ei ding a si. Sa aphunphun, sa chungril tbk ahhhin Thir dat tampi an um caah ei ding an si. Muheh sa ahhin thir dat a tam hlei ah, taksa in thir dat dawp kho ding in a bawmh. Muheh hnuk cu a dang hnuk nakin a ttha deuh tiah an ti, thisen a tam ter ti a si. Thir dat a tam tuk ruang ah a si, thir dat um loin thisen a tam kho lo. Cun pakhat a um mi cu, Muheh sa kan nei tik ah a tit te ei sehlaw a ttha, a thau cu thikai neih khawhnak a tam ter.
Thingthei mu phunphun. Thingthei mu a ngei mi, a phunphun khi ei ah a ttha (mah le ngandamnak he zoh in). Behrumthu tbk., thildang mu a ngei mi theitlai an tampi rih, Bete tbk…. Pe phun poh khi tampiin ei ding a si. Hi hna pawl tampi ei tik ah Estrogen hormone dat he ai khat mi Lignant dat a rak i tel tikah ngandamnak caah a ttha, cun nu hna caah hnuk cancer si khawhnak a kham i, a um cia hmanh khi thanglo ding in a tuah khawh caah ei khawh chung in ei ding mi an si. Niciasih hna khi a ttha ve ko ( kan i fian khawhdeuh nakhnga caah).
Acung i langhter mi hna hi zingfatin na Bazar tikah na ngandamnak ding ruat in cawn cang hna mu…
Ref; Dam REi na Duh le
0 comments:
Post a Comment